Schrijver Jan Brokken, wiens boek De vergelding vorig jaar werd genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs, stond centraal tijdens een bijeenkomst in de Rode Hoed te Amsterdam, op donderdag 12 juni. Brokkens uitgever Atlas Contact had journalisten, schrijvers en musici uitgenodigd om een ode te brengen aan de auteur, die deze maand 65 wordt. Geert Mak: ‘Het leuke aan Jans oeuvre is het verrassende, het onverwachte.’
Journalist Frénk van der Linden kwam tijdens zijn studie journalistiek voor het eerst in aanraking met Brokkens werk. ‘In de jaren zeventig leerde je niks op de opleiding, dus je las veel en kocht bijvoorbeeld de Haagse Post.’ De serie over schrijvers die Brokken hierin schreef, herinnert Van der Linden zich als ‘intimiderend goed’.
Schrijver en journalist Judith Koelemeijer bewondert de manier waarop Brokken speelt met feiten en fictie. ‘Het is heel moeilijk om de werkelijkheid zo vorm te geven dat je een boek met rode oortjes uitleest. Je moet haar naar je hand zetten, en zo je eigen verhaal vertellen.’ Brokken geeft een voorbeeld hiervan: ‘Ik kreeg ooit de tip: schrijf bij een interview ook op wat ze niet hebben gezegd. Als je het aan ze voorlegt, zeggen ze over dat stuk altijd: “dat heb ik mooi gezegd, hè?”’
Cabaretier Freek de Jonge, net als Brokken zoon van een dominee, zingt en vertelt over zijn jeugd, zijn vader en over het moment dat hij van zijn geloof viel. Brokken vindt De Jonges beschrijving maar al te herkenbaar. Of zijn vader moeite had met zijn boeken? ‘Na de publicatie van mijn eerste roman waren de medebewoners van mijn vaders verpleeghuis ontsteld, maar hij zei altijd: “Mijn zoon schrijft niet voor zijn dorp, niet voor zijn familie, maar voor de literatuur.”’
‘Ik las een stuk over genialiteit,’ vertelt historica en schrijfster Annejet van der Zijl, ‘dat betoogde dat we geobsedeerd zijn door wonderkinderen die hun beste werk in het begin maken. Maar er is ook een andere vorm, die van toepassing is op Jan. Voor mij is Jan de Cézanne onder de schrijvers.’
Is er ook iets wat Brokken niet kan? ‘Ik kan geen toneel schrijven’ biecht de auteur op. ‘Ik ben niet goed in de kale dialoog, ik moet de couleur locale zelf kunnen schetsen.’
Schrijver Geert Mak ziet veel overeenkomsten tussen Brokken en zichzelf. ‘We zijn allebei domineeszoon, nakomelingen, onze families hebben allebei in een kamp gezeten. Mijn vrouw zat laatst Mijn kleine waanzin te lezen en zei toen opeens: “Het gaat over jou!” Het verrassende en onverwachte is het leuke aan Jans oeuvre. Ik zou het vervelend vinden als ik kon voorspellen wat zijn volgende werk wordt.’
Dit artikel is exclusief voor abonnees
