Tijdens een congres hebben Duitse historici een resolutie aangenomen vóór tolerantie, democratie en een beschaafd publiek debat, en tegen populisme.
Ze nemen zo stelling tegen de rechts-nationalistische partij Alternative für Deutschland (AfD). Waarom? ‘Heel veel Duitse historici voelen zich bedreigd door de opkomst van het populisme,’ zegt Krijn Thijs, historicus aan het Duitsland Instituut. ‘Ze zeggen met deze resolutie dat goede geschiedwetenschap alleen in een democratische omgeving bedreven kan worden. Bedreigend voor historici zijn fake news en alternative facts, waarbij een vlug scheldwoord en botte redenering meer effect hebben dan een genuanceerd en op bronnen gebaseerde argumentatie. Meer dan in Nederland is de geschiedenis in Duitsland hét referentiekader voor natie, staat, rechtsstaat en cultuur. Dat heeft uiteraard te maken met de erfenis van de Tweede Wereldoorlog en de schuld aan de Holocaust. Deze resolutie is dan ook meer dan politieke retoriek; ze gaat over de fundamenten van de Duitse samenleving. Veel vertegenwoordigers van het Duitse populisme willen af van de zelfkritische omgang met het Duitse totalitaire verleden, of de zogenoemde schuldcultuur. Historici die werken bij musea en monumenten over de nazitijd vrezen dat AfD-politici hun het werk in de nabije toekomst onmogelijk maken.’
Dit artikel is exclusief voor abonnees