Home Lezersforum: ‘Zonder beurs stort de economie in’

Lezersforum: ‘Zonder beurs stort de economie in’

  • Gepubliceerd op: 4 januari 2012
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Bas Kromhout
  • 2 minuten leestijd

‘De beurs heeft voor kapitaalstromen gezorgd, waardoor economische activiteiten op gang kwamen. Maar als de beurs verwordt tot een casino, verkeert de zegen in een vloek.’ A. Tanis verwoordt hier twee verschillende meningen onder de forumdeelnemers. Zij hebben gereageerd op de stelling: ‘Dat Nederlanders in de zeventiende eeuw de effectenbeurs hebben uitgevonden, is een zegen voor de mensheid.’ Hiermee is 48 procent het eens en 35 procent oneens.

Door de financiële crisis is de effectenbeurs momenteel niet de meest geliefde institutie. G.J. Bannink noemt de uitvinding ervan ‘een vloek’; A. Raatgever spreekt van ‘het begin van het einde’. F.S.M.G. Borghans ziet in de zeventiende-eeuwse beurs ‘de voorloper van alle ellende die door menselijke hebzucht is ontstaan’.

Toch hoeft de beurs van de meeste forumdeelnemers niet te worden afgeschreven. Volgens E.R. Heuperman was Nederland zonder de uitvinding van de effectenhandel nooit een ‘grote handelsnatie’ geworden. En H.W. Oosterom wijst erop dat er zonder beurs ‘geen grote industrieën hadden kunnen ontstaan’. ‘Zonder effectenbeurs stort de hele economie in,’ stelt A.J.W. Wuite. ‘Het is dan ook een goede gedachte geweest een dergelijke beurs op te richten.’

De beurs heeft niet alleen voor welvaart gezorgd, maar volgens T.J.F. van Dam ook voor ‘democratisering van het kapitaalspel’. ‘Daarmee is bezit voor iedereen toegankelijk geworden,’ schrijft F.J. de Zee. Daar denken sommige respondenten anders over. ‘De beurs is vooral een zegen voor de kapitaalkrachtige,’ schrijft B.F. Bosch. ‘De mensheid heeft er weinig aan.’ Volgens A.B. van Hemert wordt ‘de wereld geregeerd door de beurzen in plaats van de overheid. Hoezo democratie?’

Onenigheid is er ook over het functioneren van de beurs als geldmarkt. H.J. Brons schrijft dat door het spel van vraag en aanbod ‘onevenwichtigheden uit de markt’ worden gehaald. Volgens G.J. van der Veen is de beurs zelfs ‘een waakhond tegen onverantwoord gedrag’. J. van Eck daarentegen meent dat er op de beursvloer ‘in lucht wordt gehandeld’. En P. Blaas schrijft: ‘Het is niet handig de economie ondergeschikt te maken aan de goklust van de rijken.’

Dat het niet meevalt te kiezen tussen voor of tegen de beurs, blijkt uit het hoge aantal (19 procent) respondenten dat ‘geen mening’ heeft ingevuld. ‘Geen enkele uitvinding is alleen maar goed of slecht,’ schrijft W.J. Klop. ‘Zoals een campagne van een Nederlandse bank zegt: het hangt ervan af wat je ermee doet.’

‘DAT NEDERLANDERS IN DE ZEVENTIENDE EEUW DE EFFECTENBEURS HEBBEN UITGEVONDEN, IS EEN ZEGEN VOOR DE MENSHEID’

EENS 48%
ONEENS 35%
GEEN MENING 19%

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Scène uit het grote offensief
Scène uit het grote offensief
Recensie

Blunders en rivaliteit kostten mensenlevens in de Slag om de Schelde

Dat Zeeland met de Slag om de Schelde het grootste Nederlandse slagveld werd in de Tweede Wereldoorlog had niet gehoeven. Het was anders gelopen als de Britse legeraanvoerder Bernard Montgomery minder eigengereid was geweest. Zijn rivaliteit met de geallieerde opperbevelhebber Dwight Eisenhower hielp ook niet mee, blijkt uit de documentaire Het grote offensief. De film...

Lees meer
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD
Recensie

Amsterdam leverde zijn Joden uit aan de Duitsers, concludeert het NIOD

Eerst waren er excuses van het Amsterdamse gemeentebestuur, pas daarna verscheen het bijbehorende onderzoek van het NIOD. Beide trekken dezelfde conclusie: de gemeente gaf volle medewerking aan het beleid van de Duitse bezetter om Amsterdam judenrein te maken. Maar waar burgemeester Femke Halsema koos voor het perspectief van de slachtoffers, staat het NIOD vooral stil...

Lees meer
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 
Nieuws

Atatürks secularisme putte uit Franse bronnen 

De beweging van de Jonge Turken, die zich aan het begin van het twintigste eeuw inzette voor de modernisering van het vaderland, liet zich door Franse ideeën inspireren. Dat laat historicus Remzi Çağatay Çakırlar zien in zijn proefschrift, waarop hij onlangs in Leiden promoveerde.  In 1925 gaf de intellectueel en Jonge Turk Abdullah Cevdet een...

Lees meer
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Speelfilm <i>Perla</i>: communisten ruïneren jong stel
Recensie

Speelfilm Perla: communisten ruïneren jong stel

We mogen denken dat we ons lot in eigen hand hebben, maar de speelfilm Perla dwingt tot bescheidenheid. Daarin ruïneert het communistische regime in Tsjechoslowakije het leven van een jong stel. Het drama opent met de inval in 1968 in Tsjechoslowakije door de legers van het Warschaupact. Daarna schakelt de film over naar 1981 in...

Lees meer