‘Weest U vooral dankbaar jegens uw vroegere meesters,’ sprak de gouverneur van Suriname bij de afschaffing van de slavernij. De tentoonstelling Erfenis van slavernij confronteert de bezoeker met de gruwelen van het verleden en met de woede van nu.
Gastconservator Felix de Rooy heeft Surinaamse, Antilliaanse en Nederlandse wortels en is multimediakunstenaar. Hij gebruikt veel verschillende middelen om zijn boodschap over te brengen, waaronder getuigenissen op video, fragmenten uit films, kunstwerken, zelfs een skelet.
Slavernij was gruwelijk, dat is zijn hoofdboodschap. Verschillende onderwerpen komen aan bod, zoals de afschaffing van de slavernij, of vrouwelijke slaven – de ‘stille heldinnen’. Overal is het de grenzeloze harteloosheid van de koloniale samenleving die indruk maakt. Mensen van Surinaamse en Antilliaanse afkomst pleiten op de video’s dan ook voor meer aandacht voor dit verleden.
De tentoonstelling is een beetje als een bezoek aan een vriend die een groot onrecht heeft meegemaakt en daar gepassioneerd over praat. Het is leerzaam, maar vrolijk is het niet. Alleen het discours van de koloniale overheersers roept zo nu en dan een grimas op, zo stuitend is het in hedendaagse ogen. Bijvoorbeeld de toespraak van de gouverneur als alle slaven net zijn bevrijd: ‘U zijt nu allen vrij. En weest U vooral dankbaar jegens uw vroegere meesters en vergeet niet wat zij voor u gedaan hebben.’
In de tentoonstelling is wel troost ingebouwd. Hij begint met een graf waarin de Nederlandse slavernij is bijgezet. De laatste zaal gaat over kunst van de Marrons, ontsnapte slaven die in de bossen van Suriname uit Afrika meegebrachte kunstvormen verder ontwikkelden. Daar zijn prachtige houtsnijwerken en foto’s van de Surinaamse oerwouden te zien.
Erfenis van slavernij Tot en met november 2004. Wereldmuseum Rotterdam, Willemskade 25, Rotterdam. Open: di-zo 10-17 uur. Info: 010-27 07 172 of www.wereldmuseum.rotterdam.nl
Dit artikel is exclusief voor abonnees
