Home De kleine geschiedenisquiz

De kleine geschiedenisquiz

  • Gepubliceerd op: 23 augustus 2004
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Annemarie Houwink ten Cate
  • 3 minuten leestijd

Hoe staat het met uw historische kennis? Elk jaar organiseert dit blad samen met de Volkskrant en televisieprogramma Andere Tijden de Grote Geschiedenis Quiz. Bereid u voor op deze quiz en oefen mee.


Een afvallige monnik uit Frankrijk, die naar de Nieuwe Wereld was getrokken om daar belangstelling voor het protestantisme te wekken, bracht de tabaksplant uit Brazilië mee naar Europa. Hij noemde de plant naar zijn woonplaats: herbe angoumoisine, kruid van Angoulême.

      De gewezen carmeliet roemde zichzelf als de eerste die het kruid met zijn merkwaardige werking aan zijn vaderland had geschonken. In zijn boek Singularitez de la France antarctique (1577) schreef hij dat de plant ‘de mensch slaperig maakt en zoo ongesteld van hersens, dat men als dronken is, wanneer men slechts den rook er van heeft ingezwolgen’. Maar de geur die het roken verspreidde – hij had zelf de proef genomen – vond hij verrukkelijk.

      Het gewas begon zijn Europese carrière – aanvankelijk als siergewas – in de paleistuinen, waar hofartsen de planten opkweekten en als geneesmiddel bestudeerden. Catherina de Medici, de koningin van Frankrijk die gefascineerd was door alchemie, magie en bijgeloof, werd via haar ambassadeur in Portugal met een aantal zaden verblijd. Zijn naam leeft voort in de Latijnse naam van de plant.

      Een Spanjaard, die later zelfs heilig werd verklaard, had decennia eerder al in een reisverslag genoteerd dat in de Nieuwe Wereld ‘de mannen altijd een brandend hout in hun handen hielden, en bepaalde kruiden waarmee zij hun rookdingen maken zijn gedroogde kruiden, in een bepaald blad gelegd, eveens droog, op de manier van een musket, zoals jongens op de feestdag van de Heilige Geest maken, die aan de ene kant wordt aangestoken en aan de andere kant kauwen of zuigen ze erop en trekken met hun adem de rook naar binnen die hun lichaam verdooft […] deze musketten of hoe we die ook aanduiden noemen zij tobacos.’

 

De vraag is: wie was de Portugese ambassadeur van Catherina de Medici?

 

a) Bartolomeo de Las Casas; b) Christoffel Columbus; c) Jean Nicot; d) André Thevet

 

De oplossing uit het vorige nummer is: Louis Pasteur (1822-1895). Na de genezing van zijn eerste patiënt, Joseph Meister, stroomden de door een dolle hond gebeten ongelukkigen toe. Uit Rusland arriveerde een groep van negentien personen, die maar één woord Frans kenden: Pasteur.

      Het echtpaar Pierre en Marie Curie (Frankrijk) ontdekte in 1889 het element radium. Alexander Fleming (Engeland) bemerkte in 1928 in een kweek van stafylokokken dat de schimmel penicilline een bacteriedodende werking bezat. Robert Koch (Duitsland) ontdekte in 1882 de tuberkelbacil en in 1883 de cholerabacil.

      Winnaar van de vorige prijsvraag is Jelle Visser. Weet u de oplossing van deze maand? Inzendingen graag voor 26 juli naar de redactie van Historisch Nieuwsblad, Postbus 256, 1110 AG Diemen, of redactiehn@vug.nl. Onder de juiste inzenders verloten wij Christiaan Huygens. De mathematisering van de werkelijkheid door Rienk Vermij.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer