Hoe staat het met uw historische kennis? Ieder jaar organiseert dit blad samen met de Volkskrant en televisieprogramma Andere Tijden de Grote Geschiedenis Quiz. Bereid u voor op deze quiz en oefen mee.
Een tienjarig jongetje waarmee ze als pedagoge in gesprek was, zei na lang nadenken op haar vraag: ‘Begrijp je de grote mensen niet?’ voorzichtig: ‘Nee, want ik ben toch nooit een groot mens geweest?’ Onomstotelijk staat vast dat het standpunt van een kind totaal anders is dan het onze, concludeerde de interviewster hieruit.
Tot die gevolgtrekking was zijzelf allang gekomen toen ze als beginnend onderwijzeres in Wisconsin verantwoordelijk was voor een schooltje met veertig kinderen tussen de vier en veertien jaar. Haar ideeën ontwikkelde ze met een scherp oog voor wat zich elders afspeelde op het terrein van de onderwijshervorming.
De basis van haar systeem was de driehoek: 1) vrijheid (in gebondenheid), 2) zelfstandigheid, en 3) samenwerken. De school diende een ‘sociaal laboratorium’ te zijn, met voor ieder kind een persoonlijk pakket van taken. Onnodig te zeggen dat zij hiermee sterk inging tegen het heersende negentiende-eeuwse schoolsysteem, waarin alle leerlingen tot eenzelfde niveau en tempo werden gedwongen, en de leerstof veelal gezamenlijk werd ‘opgedreund’.
Een publicatie in de Engelse Times, in 1926, bracht haar vorm van onderwijs naar Europa. Een Nederlandse onderzoekscommissie, met daarin de pedagogen Kohnstamm en Bigot, raakte enthousiast en twee jaar later werd in Nederland de eerste (meisjes)school naar haar opvattingen gemodelleerd. De stichting van haar eerste school, in New York, had de pedagoge overigens te danken aan de financiële ruimhartigheid van een gefortuneerde familie in Massachusetts, wier tienjarig dochtertje zij een jaar lang als gouvernante had lesgegeven.
De pedagoge was al op leeftijd toen ze, heel modern met microfoon en taperecorder, voor een Amerikaanse radiozender openhartige gesprekken met kinderen en teenagers opnam, die zelfs als grammofoonplaten werden uitgebracht. Met die uitzendingen probeerde ze vooral de ouders te bereiken, want het gesprek tussen ouders en kinderen was een van de basispunten in haar onderwijssysteem.
De vraag is: welk onderwijssysteem introduceerde deze pedagoge?: a) Dalton, b) Jenaplan, c) Montessori, d) de Vrije School
De oplossing uit het vorige nummer is: Sik-wa-yi (Tuskegee, Tennessee ca. 1770 – Tamaulipas, Mexico 1843). Sik-wa-yi, in Engelse spelling Sequoyah, was een Cherokee. Zijn vader was Nathaniel Gist, een vriend van George Washington, die vele jaren als jager en ontdekkingsreiziger en als soldaat in het Amerikaanse leger te midden van de Cherokees leefde. Als eerbetoon ontving Sequoyah als eerste indiaan vanaf 1829 een pensioen – van driehonderd dollar per jaar – uit de Amerikaanse schatkist. De boom die naar hem werd vernoemd is de Sequoyah, behorend tot de Taxodiaceae.
Winnaar van de vorige prijsvraag is P.F. Reddingius uit Noordwijk. Weet u de oplossing van deze maand? Inzendingen graag voor 3 april naar de redactie van Historisch Nieuwsblad, Postbus 256, 1110 AG Diemen, of redactiehn@vug.nl. Onder de juiste inzenders verloten wij Van de wieg tot volwassenheid. 500 jaar culturele geschiedenis van het westen door Jacques Barzun.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
