Slavernij

1621-1863

Op deze pagina vindt u filmpjes, artikelen en boeken over de slavernij, en interviews met de sprekers van een collegedag die Historisch Nieuwsblad organiseerde over dit thema. Ook staan hier hier foto's van de dag, samenvattingen van de lezingen en een geluidsfragment van een van de colleges.

Slavernij op Curaçao

Slaven die zelf slaven hielden en vrijen die voor een bestaan in slavernij kozen: het slavenbestaan op Curaçao zag er anders uit dan de geijkte verhalen over de verhouding tussen blank en zwart suggereren.

Slavenhandel: een marginale business

De bewoners van de Amsterdamse grachtengordel werden rijk over de rug van de slaven die zij verhandelden in de zeventiende en achttiende eeuw. Dat is het gangbare beeld. Maar met aftrek van kosten resteerde er van de handel een bescheiden plus van 2 tot...

Het kasteel van Elmina

Geen ander deel van de Nederlandse geschiedenis heeft zo veel impact gehad op het beeld ...van de westerse wereld als de slavenhandel in West-Afrika. Bijna drie eeuwen lang, van 1612 tot 1872, bezat Nederland een tiental forten aan de...

€ 19,90 | Koop nu

'Elmina was centrum Nederlandse slavenhandel'

Vanuit kasteel Elmina, het centrum van de Nederlandse slavenhandel, is de rest van de wereld verkleurd. Dit schrijft Marcel van Engelen – journalist en schrijver – in zijn nieuwe boek Het Kasteel van Elmina. Tijdens een reis naar...

Lezing Alex van Stipriaan

Het college van Alex van Stipriaan ging over verzet tegen de slavernij: opstanden, marronage, creolisering en de uiteindelijke afschaffing ervan. Hieronder kunt u het eerste gedeelte teruglezen.

‘Licht getinte slaven hadden meer kans om hun vrijheid terug te krijgen’

Slaven die een goede relatie hadden met de plantage-eigenaren en de licht getinte slaven – nakomelingen van plantage-eigenaren en hun slavinnen – maakten de meeste kans om hun vrijheid terug te krijgen. Daarover vertelt Aspha Bijnaar,...

'Nederland was een voorloper in de slavenhandel'

Kort na het midden van de zeventiende eeuw was bijna een kwart van trans-Atlantische slavenhandel in handen van de Republiek. Dat aandeel zakte daarna snel, doordat de Portugese, Engelse, Franse en Amerikaanse slavenhandel explosief toenam. Over de...

Redder van de slaven

Na jaren van strijd komt in 1863 eindelijk een einde aan de slavernij in Suriname en op de Antillen. De voormalige slaven geloven dat ze hun bevrijding danken aan koning Willem III. Het is een mythe, maar die helpt om de rust in de koloniën te...

Het succes van de plantage

Wie denkt aan de Surinaamse plantages denkt al snel aan de gruwelijkheden van de slavernij. Er is een genuanceerder verhaal te vertellen. Het systeem was gebaseerd op macht en racisme, maar opgezet om zo veel mogelijk geld te verdienen. Dat bracht ook...

De slavenopstand van Tula op Curaçao

Vrijheid, gelijkheid en broederschap veroverden de wereld. Waarom zou dat niet ook voor ons gelden, dacht een groep slaven op Curaçao. In de zomer van 1795 kwamen ze in opstand.

Misleide migranten

Tegenwoordig behoren Hindoestanen tot de grootste en rijkste bevolkingsgroep van Suriname. Maar hun voorouders waren straatarme Indiërs, die zonder goed te begrijpen waar ze aan begonnen duizenden kilometers verhuisden om slavenarbeid te verrichten.

Het leven van de slaven in de Nederlandse koloniën

De Nederlandse bijdrage aan de slavernij is zacht gezegd een minder glorieus onderdeel van de vaderlandse geschiedenis. Suriname genoot zelfs de reputatie van het land dat zijn slaven het slechtst behandelde. Waren de Nederlandse slavenmeesters werkelijk...

De wreedheid van de transatlantische slavenhandel

Een welgestelde Romein kon beschikken over een klein leger slaven. In Afrika ging men vrijwillig in slavernij als schulden te hoog werden of de honger toesloeg. Slavernij is van alle tijden en alle windstreken. Waarom roept juist de Europese slavenhandel...

Links

Het boek van Willem Bosman

Willem Bosman leefde in de zeventiende eeuw en woonde een tijd in Elmina (West-Afrika), waar hij handelde in slaven. Hij hield een correspondentie over zijn werkzaamheden bij, en zijn brieven zijn verzameld in een boek. Dat is in zijn geheel te lezen op internet.

Willem Bosmans brieven

Slavenhandelaar Willem Bosman bundelde een aantal brieven over de handel in een boek. Hij lijkt van mening te zijn dat de Hollanders barmhartig omspringen met hun handelswaar. Lees hier een brief waarnaar in een artikel in Historisch Nieuwsblad 10 (2013) wordt verwezen.

Slaveneigenaren in Amsterdam

Deze kaart toont slaven- en plantageëigenaren die in 1863 woonachtig waren in Amsterdam. Klik op punt op de kaart en niet alleen de gegevens van de eigenaar verschijnt, maar ook een link naar informatie over de slaven die deze persoon hield. De kaart is samengesteld door studenten van de Vrije Universiteit, in samenwerking met het Nationaal Archief en het Stadsarchief Amsterdam.

Amsterdam en slavernij

Deze uitgebreide website van het Stadsarchief Amsterdam biedt vele bronnen en prenten die een inkijkje bieden in de betrokkenheid van Amsterdam bij de slavernij en slavenhandel. De collectie belicht vele kanten van de slavernij aan de hand van bronnen die telkens helder worden uitgelegd. Lees bijvoorbeeld het verhaal van de Portugees-Joods slaaf Elieser, of ontdek wat de suikerbakkerijen in Amsterdam waren.

Slavenreis

Het Zeeuws Archief heeft een reconstructie gemaakt van een slavenreis die 252 jaar geleden plaatsvond. Via een website volg je via bronnen uit het archief de reis van d'Eenigheid, een schip van de Middelburgse Commercie Compagnie (MCC). Deze compagnie had zich gespecialiseerd in de trans-Atlantische slavenhandel. De website combineert logboeken, afbeeldingen, kaarten en andere bronnen om een dagelijks blog bij te houden van de reis.