03. Dichter bij Redbad – De koning der Friezen
De Friese koning Redbad (ca. 670-719) is een belangrijke figuur in de vroegmiddeleeuwse geschiedenis van Nederland en Duitsland. Toch weten we relatief weinig over hem. Wat we wél weten is opgeschreven door niet-Friese schrijvers. Die hadden allemaal hun eigen politieke of religieuze motieven bij hun verhaal. Redbad zelf heeft niets nagelaten in geschreven vorm. Toch is het mogelijk hem beter te begrijpen door informatie uit verschillende disciplines te combineren, waaronder archeologie, geschiedenis, taalkunde en landschapsgeschiedenis.
Redbad is onderwerp van een groot internationaal en onderzoeksproject dat raakt aan de gedeelde geschiedenis van Noord-Nederland en Noordwest-Duitsland. Of, zoals dat gebied in Redbads tijd heette: Frisia.
Dit Frisia strekte zich in de tweede helft van de zevende eeuw uit over de kustgebieden van Friesland, Groningen, Noord- en Zuid-Holland, Zeeland en het huidige Noord-Duitse kustgebied tot aan de monding van de Wezer. Ook de omgeving rondom Utrecht, de plek waar koning Redbad zijn residentie had, behoorde ertoe. Hij was een machtige speler in de politiek van zijn tijd.
Diana Spiekhout, conservator van het Fries Museum, vertelt hoe onderzoekersinstellingen, waaronder het Fries Museum, de Fryske Akademy en Rijksuniversiteit Groningen, samenwerkten om de bredere geschiedenis van Frisia en een van zijn markantste heersers te herijken. Archeologische vondsten zoals kledingstukken, sieraden en wapens, maar ook geschriften en onderzoek naar landschapselementen leverden een schat aan nieuwe feiten op over Frisia, juist doordat de kennis werd samengevoegd en in samenhang bestudeerd.
Van 5 september 2026 tot 10 januari 2027 zijn de bevindingen te zien in een speciale Redbad-expositie in het Fries Museum. Aansluitend verhuist de tentoonstelling naar het Ostfriesisches Landesmuseum in het Duitse Emden. De resultaten worden verwerkt in educatieve programma’s voor scholen in zowel Nederland als Duitsland, en verschijnen in een wetenschappelijke publicatie én een publieksboek. Een opvallende toepassing is de ontwikkeling van een historisch rollenspel rond Redbad, bedoeld om jongeren te laten nadenken over thema’s als macht, samenwerking, morele dilemma’s en identiteit.