De geschiedenis van Nederland wordt meestal geschreven vanuit een Hollands of Randstedelijk gezichtspunt. Andere regio’s blijven onderbelicht. Maar zonder de verhalen uit bijvoorbeeld Limburg, Friesland of het Gelderse Rivierengebied is de Nederlandse geschiedenis niet te begrijpen.
Op deze collegedag kunt u luisteren naar die andere verhalen van Nederland, verteld door vier experts. Zo laat Eva Vriend u kennismaken met de bewoners van het eiland Schokland in de voormalige Zuiderzee. In 1859 moesten zij vertrekken op last van de regering, die de situatie op het afkalvende eiland te gevaarlijk vond worden. Hoe verging het de Schokkers na hun gedwongen verhuizing? En hoe reageerde hun nieuwe omgeving op de komst van deze klimaatvluchtelingen avant la lettre?
Een andere waterrijke regio staat centraal in de lezing van Enny de Bruijn. Zij deed onderzoek naar boerengemeenschappen in de Tielerwaard, gelegen tussen de Waal en de Linge, in de zeventiende en achttiende eeuw. Deze boeren verdienden goed aan de verkoop van paarden aan het leger, dat vanwege de vele oorlogen in deze periode steeds om verse strijdrossen verlegen zat. Het maakte de boeren niet uit wie hun paarden kocht, de eigen overheid of de vijand. Ze hadden nog geen sterk nationaal gevoel.
Archeoloog Karen Jeneson vertelt wat onderzoek in de afgelopen twintig jaar ons heeft geleerd over Zuid-Limburg in de Romeinse tijd. De regio veranderde ingrijpend na de verovering door Julius Caesar in de eerste eeuw v.Chr. De inheemse boeren in het Heuvelland kunnen voortaan een flinke duit verdienen aan soldaten en aan de inwoners van de nieuwe steden in de regio, die met elkaar verbonden zijn door een netwerk van Romeinse wegen.
Archeoloog Diana Spiekhout neemt u mee naar middeleeuws Friesland. Daar was geen heer de baas, maar bestuurden de ‘Vrije Friezen’ zichzelf. Het gebrek aan centraal gezag kwam tot uiting in het landschap, en in de opmerkelijke outfits en kapsels van de bewoners. Maar Frisia was geen egalitaire samenleving. Bestuur en rechtspraak waren in handen van lokale clans, die onderling soms bloedige vetes uitvochten. Lees hier alvast een voorproefje van haar lezing.